„ Prawdziwy uniwersytet dzisiejszy tworzy biblioteka"
Thomas Carlyle
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Rzeszowie
- Filia w Łańcucie
O bibliotece
Biblioteka Pedagogiczna w Łańcucie jest publiczną placówką oświatową. Będąc jedną z siedmiu filii Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie służy w szczególności potrzebom kształcących się i doskonalących nauczycieli, studentów przygotowujących się do zawodu nauczyciela oraz słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli. Zbiory Biblioteki wykorzystywane są także przez studentów kierunków niepedagogicznych, uczniów klas maturalnych, a także inne osoby i młodzież szkolną. Biblioteka w ramach swoich zadań statutowych gromadzi, opracowuje i udostępnia swoim użytkownikom materiały biblioteczne, w tym dokumenty piśmiennicze i zbiory audiowizualne. W centrum działań biblioteki znajduje się czytelnik. Realizując swoje zadania współpracuje ze środowiskiem lokalnym, jak również podejmuje inicjatywy ponadlokalne.
Dysponuje dobrą bazą lokalową, którą stanowi od trzydziestu lat XIX-wieczny budynek dawnej „Gwiazdy", wielokrotnie remontowany i modernizowany Sukcesem biblioteki jest pełna informatyzacja placówki. W roku 2009 Biblioteka Pedagogiczna obchodziła 55-lecie swojego istnienia (1954-2009).
Z historii biblioteki
Pedagogiczna Biblioteka Powiatowa w Łańcucie powstała 20 kwietnia 1954 r. z inicjatywy Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie. Początkowo był to księgozbiór umieszczony w szafie z książkami liczący 297 woluminów w Wydziale Oświaty Powiatowej Rady Narodowej przy ul. Mickiewicza 2. Pierwszą kierowniczką była Janina Warzylek, po niej stanowisko to objęły: Franciszka Reizer, Katarzyna Hepnar, Jadwiga Lencznarowicz, Elżbieta Gdula, Krystyna Skoczylas oraz Danuta Kolek, pełniąca tę funkcję do dnia dzisiejszego. Należy również wymienić pracujących w niej nauczycieli-bibliotekarzy: Bronisławę Juchę, Stefanię Sander, Ewę Barnat, Janinę Hejnosz, Joannę Szczepańską, Leszka Drabickiego, Renatę Babiarz oraz obecnie Ewę Chudzik i Annę Kucharską.
Od początku istnienia Biblioteka Pedagogiczna w Łańcucie zajmowała ważne miejsce w życiu oświatowym i kulturalnym miasta. Zasięgiem swojego działania objęła cały powiat łańcucki, czyli miasto i gminę Łańcut oraz samodzielne gminy: Białobrzegi, Czarna, Markowa, Rakszawa, Żołynia.
Pedagogiczna Biblioteka Powiatowa przez pierwsze pięć lat była filią PBW w Rzeszowie i objęta była jej budżetem. Organem prowadzącym było w tym czasie Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie. Od roku 1959 Bibliotekę przejął Inspektorat Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Łańcucie, który prowadził ją finansowo przez 17 lat. Od roku 1976 Pedagogiczna Biblioteka Powiatowa przekształcona została w filię PBW w Rzeszowie, zaś obsługa finansowa powierzona została Miejskiemu Zespołowi Ekonomiczno-Administracyjnemu Szkół w Łańcucie. W roku 1992 MZEAS został rozwiązany, a majątek Filii w Łańcucie przekazano PBW w Rzeszowie, która prowadzi ją po dzień dzisiejszy. W latach 1994-1996 PBW w Rzeszowie funkcjonowała pod nazwą Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka Placówka Doskonalenia Nauczycieli Bibliotekarzy i Filia w Łańcucie działała w tej strukturze. W latach 1996-2000 nastąpiła restrukturyzacja placówki i PBW w Rzeszowie wraz z filiami weszła w skład Centrum Doskonalenia Pedagogicznego. Jednak po czterech latach, od 1 października 2000 r. stała się znowu samodzielną placówką. Od 1 stycznia 1999 r. organem prowadzącym wszystkie biblioteki pedagogiczne w Polsce stały się samorządy wojewódzkie, zaś organem sprawującym nadzór pedagogiczny pozostały kuratoria oświaty. Tak więc organem prowadzącym dla PBW i filii stał się Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego a nadzorującym Kuratorium Oświaty w Rzeszowie.
W okresie 55 lat istnienia Biblioteka Pedagogiczna w Łańcucie borykała się z trudnościami lokalowymi i finansowymi, jak również były czasy sprzyjające jej rozwojowi. W latach 1954-1979 przeprowadzała się pięciokrotnie. Przez pierwsze 8 lat miała swój lokal w Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Przez następne 14 lat mieściła się w Szkole Podstawowej nr 1 w Łańcucie (obecnie Gimnazjum nr 1), gdzie zmieniała tylko sale lekcyjne. Potem została przeniesiona do lokalu przy ul. Sobieskiego 18 (w podwórzu obecnego Urzędu Miejskiego), gdzie miała swój lokal tylko przez rok. Następnie w roku 1977 została ulokowana nakazem Naczelnika Miasta Łańcuta w sali wystawowo-odczytowej nowo wybudowanego budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej. Jednakże po roku, w związku z zagrożeniem stropów zarządzono natychmiastową ewakuację: część księgozbioru przeniesiono do garażu MBP i in. pomieszczeń. Dzięki determinacji ówczesnej kierowniczki Krystyny Skoczylas, przyznano bibliotece, decyzją Naczelnika Miasta Łańcuta z dnia 16 sierpnia 1979 r., parterowy lokal przy ulicy Nowotki 10 (obecnie Danielewicza 8), gdzie ostatecznie przeniesiono zbiory. Lokal ten służy Bibliotece do dnia dzisiejszego. W latach 1979-2009 zabytkowa siedziba Biblioteki była wielokrotnie remontowana zarówno wewnątrz jak i z zewnątrz - ogromna w tym zasługa kolejno: Inspektora Oświaty i Wychowania w Łańcucie za pośrednictwem Miejskiego Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w Łańcucie, Burmistrza Miasta Łańcuta oraz Marszałka Województwa Podkarpackiego za pośrednictwem Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie. Dzięki zrealizowanym przedsięwzięciom, budynek efektownie prezentuje się wśród kamieniczek w centrum miasta.
Najtrudniejszym momentem dla Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie był początek lat 90-tych, kiedy Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie przestało przekazywać fundusze na książki. Znaczącą pomoc w tym okresie uzyskała Filia od Urzędu Miasta w Łańcucie, który w latach 1992-1999 decyzją radnych przyznał bibliotece dotację pięciokrotnie.
Biblioteka dzisiaj
Biblioteka Pedagogiczna ma dziś wiele powodów do zadowolenia: zadbany lokal usytuowany w centrum miasta, specjalistyczny księgozbiór naukowy, profesjonalna i wykształcona kadra, przychylność władz lokalnych, wzrastające czytelnictwo nauczycieli i studentów oraz informatyzacja placówki. Należy podkreślić, że wszystkie te elementy składają się na jakość usług. Niebagatelny wkład w rozwój i unowocześnienie placówki wniósł Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, który w latach 2002-2004 w ramach projektu informatyzacji 21 podkarpackich bibliotek pedagogicznych wyposażył bibliotekę w sprzęt komputerowy i meble. Obecnie w Filii zakończono prace trwające blisko 4 lata (2005-2008), związane z wprowadzaniem i opracowywaniem zbiorów w systemie PROLIB, co umożliwiło uruchomienie we wrześniu 2008 roku elektronicznego udostępniania zbiorów. Dzięki temu z dowolnego komputera na świecie czytelnicy mogą nie tylko przeglądać, ale również zamawiać i rezerwować dokumenty ze zbiorów biblioteki. Mają także możliwość uzyskania informacji o dostępności wyszukiwanych pozycji oraz dostępu do własnego konta z możliwością dokonania rezerwacji, zamówienia lub prolongaty dokumentów. Biblioteka zgromadziła księgozbiór liczący ponad 38 tys. woluminów, w tym 3 tys. czasopism, 604 jednostek zbiorów audiowizualnych. Corocznie prenumerowane są 54 tytuły czasopism: metodycznych, ogólnopedagogicznych i popularnonaukowych. Ze względu na charakter biblioteki i profil gromadzenia ponad 50% zbiorów stanowi literatura psychologiczno-pedagogiczna, 40% naukowa i 9% literatura piękna. W roku szkolnym 2008/2009 do biblioteki zapisało się 1500 czytelników, wypożyczono 9 tys. książek, natomiast liczba odwiedzin sięgała 7 tys. Na miejscu w czytelni udostępniono 7 tys. książek i czasopism. Ponadto 3 tys. czytelników skorzystało z Internetowego Centrum Informacji Multimedialnej (4 stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, projekt finansowany przez EFS i Ministerstwo Oświaty i Wychowania). W bibliotece zatrudniona jest wykwalifikowana 3-osobowa kadra nauczycieli z wykształceniem pedagogicznym i bibliotekarskim.
Biblioteka Pedagogiczna w Łańcucie mając na uwadze potrzeby swoich czytelników gromadzi dla nich odpowiednie zbiory, informuje o nich przez katalog on-line oraz stronę internetową, gdzie zamieszcza tematyczne zestawienia bibliograficzne. Pragnąc jak najlepiej promować swoje zbiory i usługi prowadzi działalność edukacyjną oraz kulturotwórczą i promocyjną.
Ważniejsze imprezy w ramach działalności edukacyjnej:
Konkursy dla dzieci i młodzieży: Konkurs pt. „Ekslibris Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie 1954 - 2004" z okazji Jubileuszu 50 - lecia istnienia Biblioteki, adresowany do uczniów łańcuckich szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (2004); Konkurs pt. „Biblioteka XXI wieku w Twoim mieście" z okazji Jubileuszu 55 - lecia istnienia Biblioteki oraz Jubileuszu 660 - lecia Miasta Łańcuta, adresowany do uczniów łańcuckich szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (2009); Sesja popularnonaukowa pt. „Łańcut w dziejach 1349 - 1999" z okazji Jubileuszu 45 - lecia istnienia Biblioteki oraz 650 - lecia Miasta Łańcuta, " z udziałem młodzieży łańcuckich szkół średnich (1999); Organizowanie doskonaleń zawodowych dla nauczycieli i bibliotekarzy szkolnych: Sesja popularnonaukowa pt. „Miejsce i rola bibliotek pedagogicznych, szkolnych i publicznych w procesie doskonalenia zawodowego nauczycieli", z okazji Jubileuszu 50 - lecia Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie, skierowana do kadry kierowniczej oświaty i kultury oraz bibliotekarzy szkolnych Łańcuta i Rzeszowa (2004); I Powiatowa Konferencja Metodyczno-Szkoleniowa pt. „Biblioterapia w pracy pedagogicznej", skierowana do nauczycieli, bibliotekarzy szkolnych i pracowników kultury powiatu łańcuckiego (2005); II Powiatowa Konferencja Metodyczno-Szkoleniowa pt. „Wyszukiwanie informacji w bazach Biblioteki Narodowej", skierowana do bibliotekarzy szkolnych powiatu łańcuckiego (2006); III Powiatowa Konferencja Metodyczno-Szkoleniowa pt. „Kinezjologia edukacyjna - metoda usprawniająca funkcjonowanie i uczenie dziecka", skierowana do bibliotekarzy szkolnych powiatu łańcuckiego (2008); IV Powiatowa Konferencja Metodyczno-Szkoleniowa pt. „Bezpieczny Internet. Bezpieczne dzieci", skierowana do nauczycieli, pedagogów i bibliotekarzy szkolnych powiatu łańcuckiego (2009)
Ważniejsze imprezy i publikacje w ramach działalności kulturotwórczej i promocyjnej:
Wystawy: Wystawa: pt. „Najstarsze kroniki szkolne łańcuckich szkół podstawowych i średnich", z udziałem młodzieży szkół średnich, towarzysząca sesji popularnonaukowej pt. „Łańcut w dziejach 1349 -1999", z okazji Jubileuszu 650-lecia Miasta Łańcuta. (1999); Wystawa pt. „Kardynał Stefan Wyszyński - Prymas Tysiąclecia", zorganizowana w holu Publicznego Gimnazjum nr 1, z okazji uroczystości nadania imienia szkole; (2002); Wystawa pt. „Z dziejów Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie 1954 - 2004", zorganizowana w czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie z okazji 50-lecia istnienia Biblioteki; Wystawa fotografii Edwarda Sońskiego pt. „Łańcut - miasto magiczne", zorganizowana z okazji otwarcia Biblioteki po remoncie dachu, dedykowana władzom miasta i województwa (2008); Wystawa pt. „Praca z uczniem zdolnym", zorganizowana w MDK w Łańcucie, z okazji Powiatowej Konferencji pod tym samym tytułem zorganizowanej przez Starostwo Powiatowe w Łańcucie i Poradnię Psychologiczno - Pedagogiczną w Łańcucie (2009); Wystawa prac nagrodzonych w konkursie pt. „Biblioteka XXI wieku w Twoim mieście" zorganizowana w czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie (2009) Spotkania autorskie: Spotkanie autorskie z Małgorzatą Niezabitowską i Waldemarem Kuczyńskim z okazji promocji książki o dużym formacie pt. „Dziesięciolecie Polski Niepodległej 1989 - 1999", zorganizowane w sali balowej Muzeum - Zamku, z udziałem kadry kierowniczej oświaty i kultury oraz bibliotekarzy wszystkich typów bibliotek województwa podkarpackiego (2001); „Spotkanie z poezją Józefa Barana - w interpretacji muzycznej Elżbiety Wojnarowskiej" - spotkanie autorskie z krakowskim poetą i piosenkarką z „Piwnicy pod Baranami", z udziałem kadry kierowniczej szkół, nauczycieli polonistów i uczniów szkół średnich powiatu łańcuckiego (2006); Publikacje własne (wybrane): D. Kolek, Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Rzeszowie - Filia w Łańcucie w latach 1954 - 2004. Informator (Monografia), Łańcut 2004; D. Kolek, E. Chudzik, Złoty Jubileusz Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie, „Podkarpacki Przegląd Samorządowy" 2005, nr 1-2, s. 24-25; E. Chudzik, A. Kucharska, Biblioterapia w pracy pedagogicznej. „Gazeta Łańcucka" 2006, nr 1, s. 4; D. Kolek, Minęło 55 lat działań z książką i czytelnikiem. Jubileusz Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie, „Gazeta Łańcucka" 2009, nr 6, s. 8
Siedziba biblioteki od 1979 roku
Godziny otwarcia: Kontakt:
Pon - Pt 10.00 - 17.00 tel. 017 225 2700
Sobota 9.00 - 13.00 e - mail: lancut@pbw.org.pl
Środa nieczynna www.rzeszow.pbw.org.pl